Tết Nguyên Tiêu năm 2025 – năm Ất Tỵ rơi vào ngày 12 tháng 2 (thứ Tư) dương lịch. Ở Việt Nam và Đài Loan có nhiều ngày lễ tết tương đồng nhau, nhưng cũng có những nét đặc sắc riêng. Trong bài viết này Phúc Việt sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn nữa về nguồn gốc, phong tục và những điều cấm kỵ trong ngày tết Nguyên Tiêu ở Đài Loan nhé.

1. Nguồn gốc của Tết Nguyên Tiêu

Tết Nguyên Tiêu có thể tính bắt nguồn từ thời nhà Hán. Tương truyền, Hán Vũ Đế tổ chức lễ hội đèn lồng long trọng vào ngày rằm tháng Giêng để cúng tế thần Thái Ất, vị thần tối cao cai quản vũ trụ trong tín ngưỡng Đạo giáo. Ông cho rằng vào ngày rằm tháng Giêng, thiên đình sẽ cử thần linh xuống kiểm tra nhân gian, vì vậy dân chúng phải thắp đèn lồng để cầu may mắn và bình an.

Sau này, khi Phật giáo du nhập vào Trung Quốc, người dân bắt đầu thắp đèn lồng để cúng Phật, với ý nghĩa xua đuổi tà ma và đón nhận phúc lành.

2. Ý nghĩa của Tết Nguyên Tiêu

Tết Nguyên Tiêu là ngày lễ truyền thống quan trọng trong văn hóa Trung Hoa,Đài Loan và một số nước châu Á khác, ngày này mang nhiều ý nghĩa đặc biệt.Chữ 元“Nguyên” trong “Nguyên Tiêu” có nghĩa là tháng Giêng âm lịch, còn 宵 “Tiêu” nghĩa là ban đêm. Vì vậy 元宵 “Nguyên Tiêu” mang khá nhiều ý nghĩa như:

• Đêm trăng tròn đầu tiên của năm: Đây là đêm trăng rằm đầu tiên trong năm mới âm lịch, tượng trưng cho sự viên mãn và tròn đầy.
• Biểu tượng của sự đoàn viên: Ngày này mọi người sum họp, cùng nhau ăn bánh trôi (thang viên – 湯圓), tượng trưng cho gia đình hòa thuận, ấm áp.
• Cầu chúc may mắn, bình an: Người dân thường dạo phố đêm, thả đèn trời, tham gia lễ hội đèn lồng và cầu mong một năm mới thuận lợi, an khang.

3. Tập tục Tết Nguyên Tiêu ở Đài Loan bao gồm:

• Đố đèn: Vào Tết Nguyên Tiêu, mọi người sẽ dán các câu đố lên đèn lồng, mời bạn bè và người thân cùng đoán, góp phần tạo không khí vui vẻ.
• Ăn bánh trôi (thang viên): Bánh trôi tượng trưng cho sự đoàn viên và hạnh phúc. Ăn bánh trôi vào dịp này mang ý nghĩa cầu may mắn, tượng trưng cho gia đình sum vầy và cuộc sống viên mãn.
• Múa lân, múa rồng: Ở nhiều nơi tổ chức biểu diễn múa lân, múa rồng để cầu mong năm mới mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an.
• Bắn pháo hoa: Việc bắn pháo hoa vào Tết Nguyên Tiêu mang ý nghĩa xua đuổi tà ma, tránh tai ương.
• Lễ hội đèn lồng: Nhiều nơi tổ chức lễ hội đèn lồng hoành tráng, trưng bày nhiều loại đèn lồng với các hình dạng khác nhau để chào đón Tết Nguyên Tiêu.
• Pháo nổ Hàn Đan Gia (寒單爺): Ở Đài Đông, có tục lệ ném pháo vào Hàn Đan Gia trong dịp Tết Nguyên Tiêu. Tương truyền rằng Hàn Đan Gia là vị Thần Tài võ thần, đến mùa đông tim của ngài trở nên lạnh giá. Khi Hàn Đan Gia đi tuần hành vào Tết Nguyên Tiêu, người dân ném pháo để giúp ngài xua tan cái lạnh, đồng thời cầu bình an, sức khỏe và tài lộc. Người ta tin rằng, pháo càng nổ rực rỡ thì tài vận càng hưng thịnh.

Thông qua các tập tục Tết Nguyên Tiêu này, mọi người cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc và tài lộc dồi dào.

4. 12 Điều kiêng kỵ trong Tết Nguyên Tiêu ở Đài Loan.

1. Không mặc quần áo màu trắng hoặc đen: Màu trắng và đen mang ý nghĩa không may mắn, tượng trưng cho tang sự, dễ khiến cả năm gặp điều xui rủi.
2. Không mặc quần áo rách hoặc thủng lỗ: Quần áo rách tượng trưng cho tài lộc bị hao mòn, có thể dẫn đến thất thoát tiền bạc và vận xui.
3. Không cãi vã, xung đột hay la mắng trẻ con: Tết Nguyên Tiêu là ngày lễ vui vẻ, nếu xảy ra tranh cãi hay trách mắng trẻ con có thể ảnh hưởng đến vận khí gia đình, khiến cả năm không thuận lợi.
4. Không nói lời thô tục: Họa từ miệng mà ra, nói lời thô tục có thể dẫn đến tai họa, rắc rối.
5. Không cho vay tiền: Vận may gắn liền với tài chính, cho vay tiền có thể khiến vận may của bản thân bị người khác mang đi mất.
6. Không nên cắt tóc, gội đầu: Từ “tóc” (髮) trong tiếng Trung đồng âm với “phát tài” (發財). Cắt tóc đồng nghĩa với cắt đứt tài lộc, còn gội đầu có nghĩa là rửa trôi tiền bạc, không thể tích lũy của cải.
7. Không để hũ gạo trống rỗng: Hũ gạo tượng trưng cho kho tài của gia đình, nếu để trống sẽ mang ý nghĩa thiếu thốn tài lộc, có thể ảnh hưởng đến cuộc sống sau này.
8. Không ăn đồ lạnh (như kem, đá bào): Tương truyền rằng Võ Thần Tài (Hàn Đan Gia) sợ lạnh, ăn đồ lạnh có thể khiến tài vận rời xa.
9. Không nên di chuyển đồ đạc, sửa chữa nhà cửa: Dời đồ đạc hay đập phá trong nhà tượng trưng cho sự xáo trộn vận khí gia đình, có thể làm mất đi phúc khí và tài lộc.
10. Không để không gian trong nhà tối tăm: Ánh sáng trong nhà tượng trưng cho sự sáng sủa và hy vọng. Nếu nhà cửa quá tối, có thể khiến tương lai trở nên u ám.
11. Không sát sinh: Giết hại sinh vật có thể làm tiêu tán tài lộc và dễ gây tai họa liên quan đến máu.
12. Không trêu chọc chim chóc: Tương truyền rằng Ngọc Hoàng Thượng Đế từng biến thành thần điểu nhưng bị thợ săn bắn nhầm, vì thế ngài giáng họa xuống trần gian. Trêu chọc chim chóc có thể khiến thần linh nổi giận, làm ảnh hưởng đến vận khí.

Tết Nguyên Tiêu không chỉ là một lễ hội truyền thống mà còn liên quan đến vận mệnh cả năm. Cho dù chỉ là những phong tục trong dân gian nhưng chúng ta cũng nên tuân thủ những kiêng kỵ dân gian này để có thể giúp cả năm suôn sẻ, may mắn dồi dào nhé.